Se se puidese falar dun sistema festivo galego, o Entroido ocuparía un lugar central nel. A revitalización das festas populares que se percibe en moitas culturas occidentais contradí os prognósticos sobre a súa desaparición. En Galicia, como noutros lugares e noutras culturas, o Entroido non só non desapareceu, senón que se revitalizou nas últimas décadas. Neste novo libro Federico Cocho revisa e actualiza os estudos que comezou a publicar hai un cuarto de século sobre a gran festa de festas que é o Carnaval. Amplía a documentación, incorpora as moitas novidades xurdidas nas últimas décadas ao longo de Galicia e analiza o porqué desa revitalización do Entroido, unha festa interclasista con fondas raíces na cultura popular europea. O libro reúne información recollida nun amplo traballo de campo ao longo dos anos e achega reflexións e análises para explicar o Entroido galego do século XXI. En particular, a través das súas manifestacións máis singulares, aquelas que lle outorgan un perfil propio ás mascaradas galegas, sexa en contextos rurais, sexa en contextos urbanos.

O primeiro capítulo, As raíces, encadra o Entroido no ciclo festivo e percorre os seus antecedentes históricos romanos e medievais, sen eludir un achegamento ao debate sobre ás súas imprecisas orixes.

Polo segundo capítulo, As máscaras, desfilan pantallas, peliqueiros, felos, volantes, boteiros, madamas e toda clase de choqueiros, elementos característicos das mascaradas rurais e símbolos actuais de identidade festiva local.

O capítulo terceiro, As comitivas, salienta o papel do Entroido como elemento de cohesión local (veciñal, parroquial) e, ao tempo, como vehículo para o intercambio e a relación social con outras comunidades, como evidencian as comitivas de xenerais e correos do val do Ulla ou os folións da zona oriental da provincia de Ourense, por citar dous exemplos.

O Carnaval é tamén tempo de xogos e doutros divertimentos, bromas e actividades lúdicas, específicas ou non desta época do ano. A elas dedícaselles o capítulo cuarto, Os xogos.

O último capítulo, Símbolos e sátiras, céntrase nas representacións ou personificacións do Entroido como tempo acoutado para o reinado da burla e da broma, así como nas formas de canalizar a sátira e a crítica sociais. Un tempo especial de inversión de valores. O mundo do revés. Unha festa antiga que entra fortalecida e renovada no novo milenio.

Publicado por Ediciones Trea, S.L o 12 de febreiro de 2014 dentro da colección Porta de Papel en galego, de 96 páxinas, ISBN: 978-8415078340

Guía publicada pola Xunta de Galicia no ano 2014 onde se describen os Entroidos máis destacables de Galicia.

Prestan especial atención nun primeiro lugar os Entroidos considerados festas de interés turístico de Galicia que no momento de editar a guía eran o Carnaval de Xinzo de Limia, o  de Verín, o de Viana do Bolo, o de Cobres en Vilaboa, O de Laza, o de Manzaneda, e dos Xenerais do Ulla.

A continuación fan un repaso polas figuras e os entroidos galegos pasando polo desfile do Domingo de Piñata en Lourenzá, Lugo, os Felos de Maceda, Ourense, o Ravachol de Pontevedra, a Voda da Pita en Eiroás, Ourense, as Bonitas de Cartelle, Ourense, o Oso de Salcedo en A Pobra do Brollón, Lugo, os Boteiros de Vilariño de Conxo, Ourense, os Choqueiros da Coruña, os Vellaróns de Riós, Ourense, Os Vergalleiros de Sarreaus, Ourense e por ultimo os Volantes de Chantada, Lugo.

En 2014 Oscar J. González publica o libro “Mascaradas da península Ibérica” recompila a descrición detallada de 321 destas festas populares que se realizan arredor do solsticio de inverno e que dentro da singularidade de cada unha delas teñen diversos elementos comúns.

Un total de 321 fichas achega este libro en 724 páxinas, describindo as festas de mascaradas por 30 provincias españolas e cinco portuguesas. Algunhas desas fichas, ocupan máis de catro páxinas. E en todas elas, como estrutura xeral, o nome do pobo e a súa provincia, o título que se lle dá á festa e ao personaxe central, a data en que se celebra, a súa existencia permanente ou por tempadas, os personaxes que a acompañan e os instrumentos musicais que a amenizan. Aparecen ademais fotografías actuais, e en moitos casos testemuños antigos. Engádense ao final os informantes e os agradecementos a quen colaborou informando, así como bibliografía e notas.

Tamaño, 21 x 30 cms. Peso máis de 3 kg Encadenación en cartoné. Tapa dura, ISBN 9788461675340

Máis información:

mascaradaeuropea@hotmail.com